Chọi gà được biết tới là một bộ môn giải trí dân gian, rất phổ biến tại các quốc gia Đông Nam Á. Sau nhiều năm, các sư kê cũng dần đúc kết được cho mình những kinh nghiệm chơi đá gà. Từ đó, bộ Kinh kê gà chọi hay còn gọi là Kinh kê diễn nghĩa đã ra đời. Để hiểu thêm về những bí kíp này, hãy theo dõi ngay bài viết sau đây từ soilsecurity.org nhé!
Kinh kê gà chọi là gì?
Trải qua hàng thế kỷ, gà chọi đã trở thành trò chơi dân gian của người Việt. Bởi vậy mà cũng có rất nhiều kinh nghiệm truyền miệng về phương pháp chọn chiến kê được truyền lại. Trong số đố, kinh kê chọi gà được xem là một trong những bí kíp được nhiều cao thủ truyền tay nhau. Quyển sách này ghi lại đầy đủ mẹo chọn chiến kê cho người chơi.
Kinh kê gà chọi chỉ rõ phương pháp xem tướng gà chọi. Sau khi xác thực, người ta thấy rằng những điều được ghi chép trong cuốn sách này gần như chính xác từ 80-90%. Chính vì vậy, các sư kê vẫn thường lấy các kinh nghiệm được chia sẻ trong đây làm kinh nghiệm chọn chiến kê cho mình.
Thực tế vẫn chưa có tài liệu nào chỉ ra thời gian ra mắt cũng như tác giả của cuốn Kinh kê gà chọi. Có một số suy đoán rằng cuốn sách này có mặt trên thị trường vào thời Tây Sơn cách đây hàng trăm năm.
Về nội dung, kinh kê chỉ ra cực kỳ rõ ràng cách lựa chọn chiến kê phụ thuộc những bộ phận như vảy, cựa, sắc lông, màu mắt, … Thậm chí, trong đó còn có hình vẽ minh họa rõ ràng, giúp độc giả dễ bề phân biệt, nhận diện.
Chi tiết nội dung Kinh kê gà chọi
Dưới đây là trích đoạn cuốn Kinh kê diễn nghĩa được đăng trên báo Nông cổ mín đàm, 1902:
“Trời xuân nương ngọn đèn hoa,
Thừa nhân xem sách đá gà Phạm Công
Nhất thời chấm muối bỏ ra
Hai thì lắc mặt thứ ba né lồng
Vai chứa cao ngực ưỡn thì mong
Chọi gà trên đá vào mồng gà kia
Đá đầu đá mặt lia chia
Giọt mưa gà chọi ôi kìa đá gà hay
Đòn Cân thế đứng như vầy
Phần trên Đốc cổ ngang đầy đại câu
Từ đây hãn phép trong rất mầu
Trước phân văn võ làm đầu,
Ngũ hành hầu cẩn phân minh.
Ngũ thể là ứng ngũ hành
Tương sinh, tương khắc thời đành can chi.
Hình chim công phụng, hình qui,
Cần trên cần dưới coi thì thật thông
Lại tường từ cái thép lông,
Hạt mao trước võ hạng phẩm đồng phước kê
Gặp gà võ thử nên ghê,
Tượng mao viên phát thì ai hề dám đương
Bất câu ô, xám, ó, vàng
Một mình năm sắc rõ ràng phần văn
Lông đuôi mà có quầng trăng,
Mã dài chí gối thiệt hàng tước linh
Cánh lông trổ chín lưu tinh,
Hai bên kê chiến tài tình biết bao
Thuần văn thuần võ làm sao,
Văn pha võ lộn phường nào vẽ cho ?
Mã kim nhỏ nhẻ không to,
Lông ngời bóng ướt thiệt đồ thuần văn
Lá tre to trọi hai phần,
Sắc không khô ướt cho rằng văn pha
Thép lông thuần võ kể ra
Võ pha là thế cần nhìn mà phân
Dọn đặng một cuốn ngàn cân
Chỉ bày đã hết xa gần,
Nghề chơi song cũng tinh thần vậy bay,
Ai dầu coi đến sách này,
Xin người hãy thấy công dày mà thương
Phong lưu tài trí cao cường,
Ngàn năm xem xét rầu tường tài năng.”
Áp dụng nội dung cuốn Kinh kê gà chọi
Có thể khẳng định, những kiến thức trong cuốn kinh kê gà chọi là những kinh nghiệm thực tiễn được đúc kết lại trong thời gian dài và cho tới nay vẫn còn nguyên giá trị. Đặc biệt, cách nhìn, đoán tướng gà cực kỳ chuẩn. Hiện nay có rất nhiều sư kê đã thành danh trong cộng đồng gà chọi Việt Nam nhờ những mẹo sau:
Xem tông dòng gà chọi
Yếu tố đầu tiên mà các sư kê cần quan tâm khi chọn gà chọi chính là phải xem gà có tông dòng, tức bố mẹ ra sao. Tông tốt thì mới đá hay, khỏe mạnh, có cân đòn và sức chịu đựng cao.
Xem tướng gà chọi
Sau khi lựa chọn tông dòng, người chơi cần bắt đầu tiến hành xem tướng gà chọi để chọn được một chiến kê hay. Thường khi nhìn vào một con gà, đầu tiên chúng ta sẽ nhìn vào đầu, mặt của nó. Một chú gà chọi hay thì vẻ mặt, ánh mắt phải toát lên sự gan lì và linh hoạt, không nháo nhác hay ngô nghê.
Xem đầu, mặt gà chọi
Có 4 yếu tố về mặt, đầu cần xem xét để chọn ra một chiến kê xuất sắc như sau:
- Mặt gà chọi: mặt linh hoạt, mặt tam giác giữ dằn, mặt ó gan lì, da mặt đỏ bóng, má phình, sọ thắt.
- Mào gà chọi: nên chọn gà có mào vua, mào công hoặc mào chỉ thiên.
- Mắt gà chọi: hốc mắt cao để bảo vệ mắt tốt, màu mắt trắng dã, mắt ếch (trắng dã điểm đen), mắt rắn hổ, mắt vàng thau, con ngươi càng nhỏ càng tốt. Hình dáng hốc mắt nên lựa chọn là: mắt xếch hung dữ, mắt chữ nhật gan lì, mắt hạt cau nhanh nhẹn hoạt bát, phải có đuôi mắt và ánh mắt thì càng trong càng tốt.
- Mỏ gà chọi: mỏ to khỏe càng tốt, không chọn mỏ ngắn và mỏ thẳng, hàm rộng (tối thiểu hàm sâu tới mắt).
- Hầu gà chọi: gà hầu bò thường nhanh nhạy, không để đối phương cắn hầu nó còn gà vét hầu thì đòn thế thao lược.
- Tai gà chọi: nên chọn gà lỗ tai nhỏ, kín lông để giảm thiểu khả năng ù tai.
- Cần cổ gà chọi: Xương cổ liền lạc, dùng tay nắn vào xương cổ không có đốt xương. Xương cổ càng to càng tốt, dài trung bình, không quá dài vì khó tạo thế linh hoạt. Thế của cần cổ nên chọn là thế nghiêng 45 độ.
Xem lông gà chọi
Theo cuốn Kinh kê diễn nghĩa thì có thể xem lông gà chọi như sau:
- Sắc Lông: màu gà điều, màu xám nhưng lông không bóng hoặc gà lông màu đen bóng.
- Hình dáng: Lông càng dài, phủ rộng xuống hông và đuôi càng tốt. Lông cánh bản rộng, dài tối thiểu chớm phao câu, nếu trùm phao câu thì tốt. Lông đuôi nhiều, dài sẽ giúp giữ thăng bằng cho gà.
Xem hình dáng gà chọi
Đây là yếu tố quan trọng nhất khi chọn gà chọi. Một chú gà đá hay thì tối thiểu phải có thân hình vững chắc khỏe mạnh. Khi cầm gà lên dáng phải vững chắc liền lạc, không lỏng lẻo. Lườn gà sâu thì lực mạnh, không chọn gà vẹo lườn, phao câu to dính liền vào thân, ghim gà khít tối đa chỉ cho phép vừa một ngón tay. Nếu ghim hở gà sẽ bở hơi và đá yếu.
Đùi gà to khỏe nặng đòn, nếu đùi hướng về trước ngực gà sẽ đi trên. Đùi gà so với thân có hướng gần với phía đuôi hơn thì gà sẽ chui luồn chạy dưới. Thế đứng của gà cũng rất quan trọng, gà đứng trùng kheo thì đá sâu, chân nặng đòn. Nếu đứng chạm gối đá tin chân, đứng thiết lĩnh tướng quý… không chọn đầu gối có hình dáng như củ lạc.
Xem chân vảy gà chọi
Về vi vảy, các sư kê có thể tham khảo Kinh kê diễn nghĩa để chi tiết hơn, nhưng tóm lược những điểm chủ đạo như sau:
- Nếu chân tròn thì vảy phải mỏng đánh điện giật nhanh thần tốc. Chân vuông sắc cạnh vảy có thể dày hơn nhưng cũng không được quá dày. Như vậy thì đánh đau nhưng lâu giải quyết trận đấu. Chân vảy phải khô như chân gà chết, khoeo rút ngắn, hình thắt cổ chày.
- Bàn chân rộng, chân đế mỏng giúp gà linh hoạt. Cựa đóng sát cụm bàn ngón, không nên chọn cựa lục đinh bởi sẽ làm mất đi một đòn đâm cựa hiểm độc của gà. Về vi vảy, nên chọn gà có vảy mặt tiền sạch sẽ, tốt nhất là 2 hàng trơn, no hậu, hàng biên kẽm đầy đủ sáng sủa thẳng hàng.
Xem thêm: Cách Xem Màu Mạng Gà Đá Theo Ngày Chuẩn Xác Nhất
Lời kết
Có thể nói rằng, kinh kê gà chọi thực sự là một tài liệu quý giá mà bất cứ sư kê nào cũng nên tham khảo. Từ những kinh nghiệm quý báu đó, anh em sẽ chọn được cho mình những chiến kê đá hay nhất, chất lượng nhất.